W karierze zmarłego w ubiegłym tygodniu wybitnego aktora Christophera Plummeraodbija się kawał historii kina. Plummer występował przed kamerą od sześciu dekad i zagrał w ponad 100 filmach. Zdobył Oscara, Złoty Glob i BAFTĘ, a wszystko to pozostaje zaledwie przypisem do jego jeszcze bogatszej kariery teatralnej. Przedstawiamy 10 najlepszych ról artysty.
Christopher Plummer – ranking najlepszych ról
Dokonując wyboru, ograniczaliśmy się wyłącznie do filmów kinowych. Zarówno tych z odległej, kampowej galaktyki ("Star Trek VI"), jak i offowych arcydzieł ("Debiutanci"), a także hollywoodzkich evergreenów ("Dźwięki muzyki"). Oddają one nie tylko skalę talentu Plummera, ale i jego miłość do kina oraz aktorską pasję. Słowem, wszystko, za co go pokochaliśmy.
10
Ostatnia stacja
The Last Station
2009 1h 52mBiograficzny
Melodramat
Michael Hoffman
Niemcy
Rosja
Wielka Brytania
Biograficzny
Melodramat
Helen Mirren
Christopher Plummer
Pierwszy przystanek i "Ostatnia stacja". Opowieść o ostatnich miesiącach życia Lwa Tołstoja może być opowiedziana z perspektywy jego żony, Zofii (misiowa aluzja całkiem przypadkowa), ale nie bez powodu na statuetki w trakcie oscarowej gali w 2010 roku mogli liczyć zarówno Helen Mirren, jak i Christopher Plummer (trudno uwierzyć, że była to jego pierwsza nominacja). Tołstoj w jego interpretacji to tykająca bombą zegarową: w jednej chwili jowialny wujcio, w drugiej introwertyczny dziwak, to znów eksplodujący agresją despota. Mit oraz człowiek z krwi i kości w jednym. Do tego TA broda. Fantastyczny występ w dramatycznie niedocenionym filmie.
9
Dziennik sierżanta Fridaya
Dragnet
1987 1h 46mKomedia kryminalna
Tom Mankiewicz
USA
Komedia kryminalna
Dan Aykroyd
Tom Hanks
Niektóre z ról Plummera przypominają o tym, jak często trwonimy frazę o "mistrzach drugiego planu". Z komediowej strony Kanadyjczyk pokazywał się rzadko, ale gdy już stawał przed kamerą, ręce same składały się do oklasków – jak w buddy movie "Dzienniku sierżanta Fridaya" Toma Mankiewicza. Historia ciamajdowatych detektywów (Dan Aykroyd i Tom Hanks) na tropie pogańskiego kultu błyskawicznie zamienia się w korowód barwnych "skrzydłowych", wśród których prym wiedzie Plummer w roli cynicznego telewizyjnego kaznodziei, Whirleya. Sypiący z rękawa katolickimi bon motami wielebny to postać jednocześnie dobroduszna i zimna jak głaz, nieodparcie zabawna i przerażająca. Zaczynacie widzieć wzór?
8
Wszystkie pieniądze świata
All the Money in the World
2017 2h 12mKryminał
Ridley Scott
USA
Wielka Brytania
Kryminał
Michelle Williams
Christopher Plummer
Dziwaczny kierunek dla "późnego" Ridleya Scotta oraz film, który rodził się w bólach. Scenariusz był przerabiany o klika razy za dużo, zaś Plummer pojawił się na planie już w trakcie dokrętek, zastępując wyciętego z montażu Kevina Spaceya w roli magnata naftowego Jeana F. Getty'ego. Efektem było rozwleczone kino o niejasnej, gatunkowej proweniencji, pełne obietnic bez pokrycia i nierównych występów (od świetnej Michelle Williamspo nieco zagubionego Marka Wahlberga). Jedyna nominacja, właśnie dla Plummera, uratowała honor filmu na Oscarach. I choć możemy się tylko domyślać, w jakie szaleństwa popłynąłby w roli pazernego magnataSpacey, Plummer zaproponował świetną interpretację – rolę, w której gniew i klasowe resentymenty pulsują pod cieniutką warstewką arystokratycznych manier.
7
Star Trek VI: Wojna o pokój
Star Trek VI: The Undiscovered Country
1991 1h 53mPrzygodowy
Sci-Fi
Nicholas Meyer
USA
Przygodowy
Sci-Fi
William Shatner
Leonard Nimoy
Jakość kinowych "Star Treków" dałoby się zilustrować sinusoidą galaktycznych rozmiarów. "Wojna o pokój" okazała się jednak zwyżką formy po kiepskim "Final Frontier". Spora w tym zasługa Christophera Plummera, który wcielił się w rolę klingońskiego generała Changa – czarnego charakteru, jakiego Trekkies nie widzieli przynajmniej od czasu gniewnego Khana. Chang, rozkochany w Szekspirze (oczywiście!) przebiegły strateg i nieustraszony wojownik, był dzieckiem Plummera w jeszcze większym stopniu niż scenarzystów – aktor partycypował w pisaniu tekstu, pomagał zaprojektować kostiumy oraz makijaż. Nie dziwi więc, że gdy już rozpoczęły się zdjęcia, planował zagładę Federacji tak, jakby chodziło o najważniejszy film w dziejach kina.
6
Morderstwo na zlecenie
Murder by Decree
1979 2h 4mKryminał
Bob Clark
Kanada
Wielka Brytania
Kryminał
Christopher Plummer
James Mason
Dajcie spokój, chyba nie sądziliście, że z tak plastycznym akcentem oraz szlachetnym obliczem Christopher Plummer NIE zagrał kiedyś Sherlocka Holmesa? Wyreżyserowane przez Boba Clarka, twórcę "Czarnych świąt", "Morderstwo na zlecenie" nie jest może najlepszym filmem w karierze rezydenta Baker Street, ale kiedy działa, podejrzenie pada na duet Christopher Plummer (Holmes) – James Mason (Watson). Nie przeszkadza, że jego Holmes bliższy jest konserwatywnym, by nie powiedzieć "naftalinowym" wersjom klasycznej postaci. Jako Kanadyjczyk z krwi i kości, Plummer miał wystarczająco dużo frajdy z ogrywania językowych manieryzmów swojego bohatera. Zaś jako fantastyczny aktor znalazł w materiale źródłowym wystarczająco dużo dramaturgicznego potencjału.
5
Na noże
Knives Out
2019 2h 10mDramat
Komedia
Kryminał
Rian Johnson
USA
Dramat
Komedia
Kryminał
Daniel Craig
Chris Evans
Pozostajemy w świecie fałszywych tropów i prawdziwych trupów. "Na noże" Riana Johnsona– najświeższa pozycja na liście – to kapitalna rekonfiguracja wątków z twórczości Agathy Christie; jednocześnie hołd i odważne uwspółcześnienie. W retrospekcjach Plummer gra patriarchę rodu i ofiarę morderstwa – wziętego pisarza kryminałów, Harlana Thrombeya. To niewielka rola w dość charakterystycznym dla aktora emploi, ale wyciągająca z niego to, co najlepsze: ciepłą dobroduszność i niemal autorytarny majestat. Jego kameralne sceny z Aną De Armas są prawdziwą perełką i unaoczniają lekkość, z jaką Plummer żonglował skrajnymi, emocjonalnymi rejestrami – od humoru przez melancholię po bezbrzeżny żal.
4
Dźwięki muzyki
The Sound of Music
1965 2h 54mFamilijny
Musical
Robert Wise
USA
Familijny
Musical
Julie Andrews
Christopher Plummer
Oscarowy mamut i rola, która przyniosła aktorowi międzynarodową sławę. "Dzwięki muzyki" Roberta Wise'a bywały całkiem poważną popkulturową referencją (by wspomnieć "Kochanków" Jamesa Graya), a także wdzięcznym przedmiotem parodii. Dla nas zawsze będą wyglądać jak owdowiały kapitan Georg von Trapp (Christopher Plummer) i śpiewająca na łąkach Maria (Julie Andrews). I chociaż film może mieć dziś urok ramotki, charyzmatyczny duet czyni go w miarę uniwersalnym i współczesnym. Zwłaszcza że pod musicalową patyną znajdziemy tutaj mnóstwo żywych i bolesnych emocji.
3
Odlot
Up
2009 1h 36mAnimacja
Familijny
Komedia
Przygodowy
Bob Peterson
Pete Docter
USA
Animacja
Familijny
Komedia
Przygodowy
Edward Asner
Christopher Plummer
Jeśli z jakiegoś powodu nie widzieliście jeszcze pixarowego arcydzieła w oryginale, możecie zakończyć lekturę – to będzie przyjemna pokuta. Jeśli widzieliście, na pewno pamiętacie, o ile bogatszy i emocjonalnie szarpiący jest finałowy akt filmu; ten, w którym odzyskujący radość życia wdowiec Carl Fredricksen mierzy się ze swoim największym idolem i wrogiem w jednym – Charlesem Muntzem. Plummer gra Muntza, słynnego podróżnika i zaskakujący szwarccharakter, z wybuchową mieszanką dumy, protekcjonalności i ekscytacji w głosie. Jest zabawny, przerażający, łatwo go również zrozumieć i usprawiedliwić, co czyni centralny konflikt z Fredricksenem o wiele ciekawszym. Aktor bez trudu przywołuje charyzmę dawnych pionierów, czyniąc z Muntza figurę większą niż kino. To jest dopiero odlot.
2
Debiutanci
Beginners
2010 1h 44mDramat
Komedia
Mike Mills
USA
Dramat
Komedia
Ewan McGregor
Christopher Plummer
"Wszyscy jesteśmy debiutantami" – przekonuje Mike Mills, autor fantastycznego filmu o kruszeniu murów, wychodzeniu ze skorup i konfrontacji z życiem. Czasem dosłownie, gdyż katalizatorem wielowątkowej opowieści jest coming-out 75-letniego owdowiałego Hala Fieldsa (Christopher Plummer). I choć na pierwszym planie błyszczy duet Ewan McGregor– Melanie Laurent, show kradnie tutaj właśnie Plummer. Na papierze rola musiała być prawdziwym polem minowym, jednak aktor z gracją unika wszystkich pułapek tekstu: nie idzie w efektowne szarże, nadmierną emfazę; opowieści o rozbudzonej na nowo seksualności oraz pragnieniu wolności nie pisze wielkimi literami. Jednocześnie zaś widać w jego występie autentyczną radość, którą dostrzegła również Amerykańska Akademia Filmowa, nagradzając Plummera pierwszym i jedynym Oscarem. Lepiej późno niż wcale.
1
Informator
The Insider
1999 2h 37mBiograficzny
Dramat
Michael Mann
USA
Biograficzny
Dramat
Al Pacino
Russell Crowe
Najlepszy film w karierze Michaela Manna oraz seria ironicznych zdarzeń. Chociaż Christopher Plummer zagrał tu jedną z najlepszych ról w karierze, oscarowa kapituła chyba przysnęła na trzygodzinnym eposie o dziennikarskich powinnościach (czemu z kolei przeczy nominacja dla Russella Crowe'a). Mimo że w niczym nie przypominał Mike'a Wallace'a, słynnego gospodarza programu "60 Minutes", oddał sprawiedliwość naturze jego profesji, zaś jego samego uczynił jedną z najtragiczniejszych postaci w historii współczesnych mediów. "Informator" to fantastyczne kino o epickim rozmachu. Taka skala i mnogość interesujących kontekstów to jednak w dużej mierze zasługa Plummera. Perfekcyjna filmowa figura mentora oraz autorytetu, a z drugiej strony – człowiek z krwi i kości, który mógł pomylić się tylko raz. To jest prawdziwe mistrzostwo drugiego planu.